Meestal komt het bespreken van een meterkast vervanging aan bod wanneer er een verbouwing gaat plaatsvinden waardoor het energieverbruik van de woning verandert. Dit kan het aansluiten van nieuwe elektrische apparatuur zijn door bijvoorbeeld de aanschaf van een nieuwe keuken, of bij de aanschaf van zonnepanelen. Zodra er een grotere elektrische verandering aan de woning komt is het dus goed om te kijken of dit geschikt is voor de huidige meterkast. In deze blog behandelen we voor jou wanneer je met welke meterkast kunt werken en wanneer je mogelijk juist de meterkast beter kunt laten vervangen.
Meterkast check
Zo’n beetje alle woningen in Nederland zijn aangesloten op het elektriciteitsnetwerk van de verschillende netbeheerders. De stroom komt binnen via de meterkast en wordt vervolgens door de groepenkast opgesplitst. De groepenkast regelt dus de stroomvoorziening voor het gehele huis. Dit moet dus goed afgesteld zijn op de vraag en het aanbod van de stroom van de verschillende huishoudelijke apparaten. Hieronder volgen de aspecten waarop gelet wordt bij het plaatsen van zonnepanelen in combinatie met de mogelijkheden van de meterkast.
Meterkast vervangen – oude groepenkast
Ten eerste kijken we dan naar de leeftijd van de meterkast. Dit is belangrijk om zo de veiligheid zoveel mogelijk te kunnen waarborgen. De meterkasten van vroeger zijn namelijk geplaatst met veel mildere richtlijnen ten opzichte van de huidige meterkasten. Als er sprake is van een verouderde meterkast betekent dit niet direct dat deze vervangen moet worden, maar het is wel goed om hier even naar te laten kijken door een expert. Wanneer er grotere elektrische ingrepen plaats gaan vinden dan is het volgens de regelgeving wel verplicht om deze oude stoppenkast te laten vervangen. In het geval van zonnepanelen aansluiten moet dit volgens de regelgeving dus worden vervangen voor de moderne groepenkasten.
Meterkast vervangen – hoofdschakelaar & aardlekschakelaar
Vervolgens wordt er gekeken of er in de huidige groepenkast een hoofdschakelaar aanwezig is. Een hoofdschakelaar is eigenlijk niets minder dan een soort aan- en uit schakelaar van alle elektrische bedrading in het huis. Voor het plaatsen van zonnepanelen is het bijvoorbeeld noodzakelijk dat alle stroom ‘uitgezet’ kan worden en moet er dus een hoofdschakelaar aanwezig zijn in de meterkast. Dit is sinds 2005 ook een verplichting geworden voor alle groepenkasten. Wanneer dit niet aanwezig is in jouw groepenkast, dan zal deze geplaatst moeten worden.
Daarnaast vind je in de groepenkast ook één of meerdere aardlekschakelaars. Deze zijn nodig voor de veiligheid van jou en jouw huis. Soms kan door bijvoorbeeld slijtage een elektrisch apparaat de stroom niet meer goed verwerken. De stroom gaat dan niet meer door de bekabeling, maar gaat ergens anders door geleiding naartoe. Zo kan er spanning komen te staan op andere materialen en spullen in huis, wat voor gevaar zorgt! Een aardlekschakelaar meet hoeveel stroom er terugkomt vanuit de stroomkring. Is dit lager dan de toevoer? Dan schakelt de aardlekschakelaar automatisch de groep uit. Er mogen volgens de regelgevingen van elektriciens maximaal vier groepen op één aardlek geplaatst worden. Wanneer er dus een extra stroomgroep geplaatst moet worden in de meterkast, kan het noodzakelijk zijn dat er ook een extra aardlekschakelaar geplaatst moet worden.
Capaciteit groepenkast vervangen
Een andere veel voorkomende reden voor het vervangen van de meterkast is doordat de capaciteit niet meer aansluit bij de energiebehoefte. In het geval van zonnepanelen is het goed om van tevoren te bepalen of de hoeveelheid opgewekte stroom bij de huidige capaciteit van de meterkast past. In principe heb je hiervoor twee type aansluitingen: 1-fase en 3-fase. Meestal wordt hiervoor een grens van 5000 kwh aangehouden. Wanneer er dan minder dan 5000 kwh door de kabels gaat, dan volstaat een 1- fase meterkast. Kom je hierboven? Dan is het aan te raden de meterkast te laten vervangen voor een 3-fase variant.
Je kunt zelf heel makkelijk bekijken of je een 1-fase of een 3-fase groepenkast hebt. Onderaan in de meterkast komen namelijk de kabels binnen die de elektriciteit aanleveren. Komen er twee kabels binnen? Dan beschik je over een 1 fase meterkast. Komen er 4 kabels binnen? Dan ben je de eigenaar van een 3-fase groepenkast. Mocht je dit nou niet helemaal duidelijk kunnen zien, dan kan je ook op het logo van de meter kijken. (zie afbeelding). Ook zie je daar de hoeveelheid aansluitingen op terug: 230V (1-fase) of 3x230V (3-fase).
Beschikbare ruimte – groepenkast
Tot slot kan je alle bovenstaande factoren in orde hebben, maar kan er nog een kwestie zijn van het tekort aan beschikbare ruimte van de groepenkast. De energie die vanuit de zonnepanelen geleverd wordt moet namelijk op een lege groep in de meterkast worden aangesloten. Als alle groepen bezet zijn, dan moet er een nieuwe groep bij in de meterkast komen. Dit wordt vaak gedaan aan de hand van een klein aanbouwkastje waar de nieuwe groep op beschikbaar komt. Zo heb je voor een installatie met een centrale omvormer onder 5000 kwh 2 vrije modules nodig en voor een installatie met een centrale omvormer boven 5000 kwh 4 vrije modules nodig. Bij een zonnepanelen installatie met micro omvormers zijn er nog wat extra groepen nodig, doordat er ook een zogeheten Q-relay bijgeplaatst moet worden. Bij een installatie lager dan 5000 kwh heb je dan 5 vrije modules nodig en voor een installatie van boven de 5000 kwh zit je op 9 vrije modules. Hierbij is het bijna altijd noodzakelijk om een extra kastje bij te laten plaatsen voor de benodigde ruimte.
Ook zou je in plaats van de aansluiting in een 1-fase meterkast kunnen kiezen voor een PV-verdeler bij een zonnepanelen installatie met een centrale omvormer. Een pv-verdeler is een soort mini meterkastje met een stopcontact die je kan aansluiten op een al bestaande groep via een ander stopcontact ergens in huis. Deze splitst een bestaande groep op in twee verschillende groepen, zodat de opgewekte zonnestroom op de wijze terug kan lopen en het stopcontact beschikbaar blijft.
Optioneel: meter vervangen
De meter in de meterkast geeft weer hoeveel stroom er in- en uit de woning gaat. Een meter heb je analoog, digitaal of slim. Bij een analoge en digitale meter zie je letterlijk hoe de teller terug loopt wanneer er door de zonnepanelen meer stroom wordt opgewekt dan dat er op dat moment in huis wordt verbruikt. De stand van deze meter moet je één maal per jaar aan jouw energieleverancier doorgeven, zodat ze de cijfers inzichtelijk hebben voor de afrekening. Bij de slimme meter werkt dit anders. Uiteraard geeft deze weer wat het verbruik is, maar daarnaast heb je met een slimme meter nog een aantal extra’s.
Een slimme meter kan jou laten inzien hoeveel stroom je op welk moment verbruikt en opwekt. Doordat de slimme meter ook op het internet aangesloten wordt, geeft deze ook automatisch de standen door aan de energieleverancier. Zo heb je alles altijd inzichtelijk.
Kosten meterkast vervangen
Zoals je waarschijnlijk al aan voelt komen, lopen de kosten voor het vervangen van de meterkast erg uiteen. Afhankelijk van de status van de meterkast en de mogelijke groepen die vervangen moet worden. Groepenkasten kunnen onderling ook nog eens erg verschillend zijn, waardoor er weer andere werkzaamheden nodig zijn bij een soortgelijke vervanging. Daarbij komen dan nog de kosten van het materiaal welke weer van de kwaliteit afhankelijk is.
Advies meterkast vervangen
Wij zullen in alle gevallen altijd voor je kijken of jouw meterkast geschikt is voor de installatie die wij aanbieden. Mochten er werkzaamheden nodig blijken te zijn, dan kunnen onze gecertificeerde elektriciens dit tegelijkertijd met het plaatsen van de zonnepanelen voor je uitvoeren. Zo heb je alles bij elkaar in één keer voor elkaar. Ben je benieuwd naar de mogelijkheden van jouw meterkast? Doe dan onze dakscan en kom met onze experts is contact.
