Omvormers zijn een essentieel onderdeel van een zonnepanelen installatie. Zonder een omvormer zou je de geproduceerde stroom van de zonnepanelen niet kunnen gebruiken in huis. Dit komt doordat er twee soorten stroom bestaan: gelijkstroom (DC) (geen bruikbare stroom) en wisselstroom (AC) (wel bruikbare stroom). Een omvormer doet zoals de naam waarschijnlijk al doet vermoeden: omvormen. Hij vormt de gelijkstroom om tot de wel bruikbare wisselstroom voor in huis. Toch zijn er veel variaties in verschillende omvormers te vinden. Waarom dat zo is, lees je hieronder.
In principe zijn er drie hoofdcategorieën in de omvormer wereld te vinden. Omvormers voor een serieel geschakeld systeem, een parallel geschakeld systeem en omvormers per zonnepaneel om zo losstaande systemen te creëren. Afhankelijk van jouw wensen en de mogelijkheden die jouw dak biedt, wordt deze systeemkeuze bepaald. Dit ziet er dan als volgt uit:
Het meest eenvoudige omvormer systeem is een zogeheten serieel geschakeld systeem. Dit systeem wordt vaak door installateurs gebruikt wanneer alle zonnepanelen als één vlak op het dak kunnen liggen en er nergens schaduw valt.
Hiermee vangt elk zonnepaneel namelijk precies evenveel licht op en kunnen ze als een soort ‘identiek’ worden aanschouwd. Er wordt vervolgens 1 kabel (1-string) getrokken langs alle losse zonnepanelen en deze wordt op de bijpassende 1-string omvormer (serieel omvormer) aangesloten. Nu zijn alle zonnepanelen samen één systeem geworden die via elkaar de stroom het huis in gaan. Een gevolg hiervan is wel, mocht er een paneel in de loop van de tijd minder goed werken, dan heeft dit invloed op de gehele opbrengst van het zonnepanelen systeem.
Daarnaast is een veelvoorkomende manier van schakeling een parallel geschakeld omvormer systeem. Dit systeem wordt bij voorkeur gebruikt wanneer er (enige) schaduwval op het dak is, of wanneer er hellingshoek- of oriëntatie verschillen zitten tussen de verschillende zonnepanelen.
Dit leidt namelijk tot een verschil in lichtinval tussen de losstaande panelen, waardoor je ze beter niet aan elkaar gaat koppelen, maar apart van elkaar aan de omvormer koppelt door middel van zogeheten optimizers. Hierdoor zijn alle zonnepanelen nog wel één gezamenlijk systeem met één gezamenlijke omvormer, maar wordt de opbrengst afzonderlijk naar de zonnepanelen omvormer aangeleverd, zodat je geen verlies in opbrengst krijgt doordat er een ‘zwakke schakel’ in het systeem zit.
Tot slot heb je nog een manier van schakelen, waardoor alle zonnepanelen losstaande systemen worden. Dit wordt gedaan door middel van het gebruik van micro omvormers. Elk zonnepaneel krijgt een eigen micro omvormer, waardoor ze onafhankelijk van elkaar werken. Dit systeem wordt gebruikt wanneer er op elke mogelijke manier de lichtinval op de zonnepanelen verschillend kan zijn.
Daarnaast is vorm van schakeling makkelijk in omgang, doordat de zonnepanelen onafhankelijk van elkaar zijn. Zo kunnen zonnepanelen op dezelfde wijze makkelijk bijgeplaatst worden, in tegenstelling tot de andere omvormers. Andere omvormers zijn namelijk afgesteld op het totale vermogen van de geplaatste installatie. Bij een uitbreiding zal hierdoor in de meeste gevallen ook een nieuwe omvormer moeten komen.
Nadat de manier van schakelen van het systeem is bepaald met een centrale omvormer, wordt er daarna gekeken na het vermogen dat de omvormer moet hebben om alle opgewekte energie maximaal te kunnen omvormen. Hiervoor zijn een aantal aspecten die in kaart moeten worden gebracht om de ideale omvormer te bepalen:
Allereerst wordt er, wanneer de zonnepanelen als één systeem worden geschakeld, gekeken naar de maximale spanning die de zonnepanelen zouden kunnen genereren. Dus de totale hoeveelheid stroom die de omvormer op de beste dag moet kunnen omzetten (piekspanning). Deze hoeveelheid wordt bepaald door het aantal zonnepanelen op het dak maal hun vermogen. Dit verschilt natuurlijk per huishouden, aangezien de energiebehoefte voor iedereen anders is. Een systeem van 8 zonnepanelen heeft dan logischerwijs een minder krachtige centrale omvormer nodig dan een systeem van 20 zonnepanelen.
De omvormer die dan het beste bij de installatie aansluit heeft dan bij voorkeur een vermogen die 20% lager ligt dat de piekspanning van het gehele systeem. Dit is, omdat een lager vermogen omvormer minder stroom nodig heeft om te kunnen werken. Een omvormer start zichzelf namelijk op het behulp van de aangeleverde energie van de zonnepanelen. Zo start deze elke dag dus eerder op in de ochtend, en gaat langer door in de avond. Het verlies aan stroom van de overige 20% op de zomerse piekdagen valt dan in het niet vergeleken met de winst van het eerder opstarten en langer doorgaan gedurende de rest van het jaar.
Een serie of parallel omvormer moet dus nauwkeurig afgesteld worden bij het systeem dat geplaatst wordt. Bij het gebruik micro omvormers maakt dit dus niet uit, aangezien elk zonnepaneel een eigen vooraf goed ingestelde omvormer aan de achterzijde van het paneel heeft. Dit is ook handig zodat we de werking van de zonnepanelen afzonderlijk in kaart te kunnen brengen. Dit is alleen niet bij elk systeem mogelijk. Hieronder wordt toegelicht waarom de monitoring per systeem kan afwijken.
Alle omvormers die tegenwoordig worden geplaatst hebben een monitoring functie. Hiervoor is een internet verbinding nodig om deze gegevens uit te kunnen lezen. Je kan vervolgens een bijbehorende app downloaden waar de gegevens live in te volgen zijn. De gegevens die je dan kunt uitlezen is dan afhankelijk van de soort schakeling van de zonnepanelen.
Wanneer de zonnepanelen in serie geschakeld zijn, dan kan je alleen de opbrengst van het systeem inzien, dus niet per paneel afzonderlijk. Stel dat dit wel zou kunnen, dan zouden deze gegevens niet heel spectaculair zijn, want bij serie geschakelde systemen horen deze gegevens nagenoeg identiek aan elkaar te zijn.
Bij de monitoring van een parallel geschakeld systeem kan je van elke zonnepaneel afzonderlijk inzicht krijgen in wat deze opbrengt. Dit wordt gedaan met behulp van microchips die zich in de optimizers bevinden. Elke microchip geeft afzonderlijk zijn opbrengst data door aan de omvormer via de parallelle schakeling.
Ook bij het gebruik van micro omvormers kan je de opbrengst van alle zonnepanelen individueel inzien. Het verschil met het parallelle systeem hierbij is dat juist elke micro omvormer zijn data naar een gezamenlijk monitoring kastje brengt (die wordt opgehangen in de meterkast) voor de inzage. Dus precies andersom dan parallelle omvormers.
Je kan vervolgens de beste omvormer voor je zonnepanelen hebben, maar opeens werkt hij niet meer. Wat nu?! Ten eerste is het dan goed om te weten dat de meeste meldingen van ‘kapotte’ omvormers komen vanwege een gebrek aan internetverbinding. Je ziet dan namelijk via jouw monitoringsapp geen data van de zonnepanelen, want hij heeft geen verbinding. Dit betekent niet dat hij niet werkt, maar dat hij gewoonweg geen data door kan sturen. In de meeste gevallen volstaat het dus om de internetverbinding te herstellen.
Toch kan het ook zo zijn dat de omvormer kapot is. Per omvomersoort is de levensduur verschillend. Vaak moeten serieel- en parallelgeschakelde omvormers tussendoor een keer worden vervangen. Hiervoor geldt dan ook een garantie termijn van 10 jaar voor serie omvormers en 12 jaar voor parallel omvormers. Micro omvormers daarentegen zijn ervoor bedoeld om net zo lang als de zonnepanelen zelf mee te gaan en deze hebben daarom ook een garantietermijn van 25 jaar.
Misschien heb je er zelf al wel eens over nagedacht. Hoe handig zou het zijn om een thuisbatterij in huis te hebben waarmee ik mijn eigen opgewekte zonne-energie kan opslaan? Die mogelijkheid is er namelijk. Voornamelijk zien we dit nu nog in onze buurlanden voorbij komen, omdat wij als Nederlanders nog vertrouwd zijn met de salderingsregeling. Hierdoor is het voor de meesten van ons nu nog niet zo interessant om hierin te investeren. Met de afbouw van deze regeling in zicht is het nu mogelijk wel tijd om je hier wat verder in te gaan verdiepen.
Er zijn as we speak veel grote ontwikkelaars bezig met het produceren en optimaliseren van thuisbatterijen voor zonnepanelen. Overdag maak je op dit moment al direct gebruik van de energie die ter plekke op het dak opgewekt wordt, maar zodra het avond wordt dan ga je vooralsnog nog over op het stroomverbruik via het landelijke elektriciteitsnet. Met een batterij voor zonnepanelen in huis kan je straks de overtollige energie die je overdag opwekt en niet verbruikt opslaan, zodat je deze in de avonden juist kunt gebruiken.
Zo’n thuisaccu zit dan geschakeld aan je omvormer en geleidt de opgeslagen stroom vervolgens richting de meterkast wanneer je de stroom gaat verbruiken. Zo maak je dus veel meer gebruik van jouw eigen opgewekte zonne-energie!
Welke thuisaccu straks het beste bij jouw systeem aansluit is heel persoonlijk. Dit is namelijk grotendeels afhankelijk van de capaciteit van jouw systeem en van jouw energieverbruik in de avonduren.
Aan de hand van alle bovenstaande informatie kunnen wij bepalen welke omvormer en welk zonnepanelen systeem voor jou persoonlijk geschikt is. Om dit inzichtelijk te maken is het dan eerst noodzakelijk om jouw (toekomstige) verbruik en de mogelijkheden van jouw dak in kaart te brengen. Doe onze dakscan om een persoonlijk advies te ontvangen.
Vraag vrijblijvend om advies van onze experts door de de dakscan in te vullen via onderstaande button.
Ma t/m vrij 08:30 – 17:00
